vrijdag 4 november 2011

Filosofie als manier van leven

De laatste maanden ben ik bezig het thema van de zorg voor het zelf te hernemen zoals ik dat in mijn eindverhandeling wijsbegeerte (KULeuven, 1995) onder de noemer van Autarkie en filoponie in de Griekse ethiek reeds naar voren heb gebracht.

Ik ben immers bezig het theoretisch kader uit te werken waarmee ik mijn project van een filosofisch gasthof gestalte wil geven. Sinds een goed jaar ben ik zelfstandig filosoof (in bijberoep) en ondertussen wordt een gedeelte van de boerderij waar ik woon gerenoveerd. Langzamerhand zal deze renovatie leiden tot een ontmoetingsplaats, waar belangrijke kwesties voor bezoekers een brandende vraagstelling kunnen krijgen...

Pierre Hadot (leermeester van Michel Foucault) geeft goed weer wat het bindende thema is van de Griekse wijsbegeerte en wat filosofie als levensvorm beoogt:

Eerlijk gezegd kun je je afvragen of de opvattingen van wijsheid per school wel zo verschillend waren, want alle hellenistische scholen lijken het begrip wijsheid ongeveer in dezelfde termen te omschrijven, allereerst als een totale gemoedsrust. In dit licht gezien lijkt de filosofie een therapie tegen zorgen, angsten en menselijke ellende. Voor de cynici wordt die ellende veroorzaakt door de sociale conventies en verplichtingen, voor de epicuristen door het zoeken naar valse genietingen, voor de stoïcijnen door het zoeken naar genot en eigenbelang , en voor de sceptici door verkeerde opvattingen. Of ze nu wel of niet de socratisch erfenis opeisen, alle hellenistische filosofieën zijn het met Socrates eens dat de mensen zijn gedompeld in ellende, angst en pijn omdat ze onwetend zijn: het kwaad zit niet in de dingen maar in de waardeoordelen die de mensen over de dingen hebben. Om de mens te helpen moet je hun waardeoordelen veranderen: al die filosofieën willen therapeutisch zijn

Pierre Hadot, Filosofie als een manier van leven


Deze blog zal gedurende de winter worden geïntegreerd in een website die op aanschouwelijke wijze een idee geeft van het project zoals het momenteel in de steigers wordt gezet, en van het aanbod dat ik als filosofisch consulent aan het uitwerken ben.

dinsdag 17 augustus 2010